
Stałe orzeczenie o niepełnosprawności – kto zyska dzięki zmianom w 2025 roku?
Karolina Karczmarek
Specjalistka ds. osób z niepełnosprawnościami Pomarańczowego Telefonu Wsparcia Fundacji Avalon
W marcu 2025 roku weszła w życie długo wyczekiwana zmiana w systemie orzekania o niepełnosprawności w Polsce. Dzięki nowym przepisom osoby z wybranymi jednostkami chorobowymi mogą otrzymać stałe orzeczenie o niepełnosprawności, bez konieczności cyklicznego potwierdzania stanu zdrowia. To ważny krok w kierunku uproszczenia procedur i zwiększenia wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami.
Co się zmienia w orzeczeniach o niepełnosprawności w 2025 roku?
Pełnomocnik Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnościami ogłosił nową listę chorób kwalifikujących do uzyskania bezterminowego orzeczenia. Nowy wykaz obejmuje 208 jednostek chorobowych, z czego:
- 150 schorzeń uprawnia do wskazań w punktach 7 i 8 orzeczenia,
- 58 schorzeń – do wskazań w punkcie 8.
Co oznaczają punkt 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności?
- Punkt 7 – potwierdza konieczność stałego lub długoterminowego wsparcia drugiej osoby w codziennym funkcjonowaniu.
- Punkt 8 – wskazuje na konieczność obecności opiekuna podczas leczenia, rehabilitacji lub edukacji.
Wskazania te mają kluczowe znaczenie m.in. przy uzyskiwaniu:
- świadczeń pielęgnacyjnych,
- ulg podatkowych,
- dostępu do rehabilitacji,
- wsparcia edukacyjnego i socjalnego.
Kto zyska prawo do stałego orzeczenia o niepełnosprawności?
Na nowej liście znalazły się m.in.:
- Zespół Downa
- Rdzeniowy zanik mięśni (SMA)
- Mukowiscydoza
- Zespół Retta
- Dystrofie mięśniowe
- Choroby mitochondrialne
- Padaczka lekooporna (wybrane postacie)
- Wrodzone zespoły metaboliczne
Lista została opracowana na podstawie przesłanek medycznych i trwałości skutków zdrowotnych. Jej celem jest eliminacja zbędnych procedur wobec osób z chorobami nieuleczalnymi i postępującymi.
Jak wyglądało orzekanie o niepełnosprawności przed zmianami?
Do tej pory osoby z nieodwracalnymi schorzeniami musiały regularnie odnawiać orzeczenie, co generowało dodatkowy stres, koszty i formalności. Środowiska społeczne i organizacje pozarządowe – w tym Fundacja Avalon – od lat postulowały o wprowadzenie zmian.
Gdzie znaleźć pełną listę schorzeń uprawniających do bezterminowego orzeczenia?
Pełna lista została opublikowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Dokumenty trafiły do wszystkich zespołów orzekających i zawierają opisy jednostek chorobowych oraz przypisane im wskazania orzecznicze.
Co oznaczają zmiany w praktyce dla osób z niepełnosprawnościami?
- Krótsza droga do uzyskania wsparcia
- Mniej formalności dla rodzin
- Stabilność i bezpieczeństwo na przyszłość
- Lepsze planowanie leczenia i opieki
Potrzebujesz wsparcia lub porady? Skontaktuj się z Fundacją Avalon
- tel.: 530 001 130
- mail: [email protected]
Chcesz wiedzieć więcej?
Skorzystaj z bezpłatnych porad udzielanych dzięki dofinansowaniu ze środków PFRON w ramach projektu „Kompleksowe wsparcie kluczem do niezależności”. Zapewniamy wsparcie informacyjne, prawne, medyczne, pedagogiczne, psychologiczne oraz seksuologiczne. Zapraszamy!
Artykuł powstał w ramach tego samego projektu.

Źródła zewnętrzne
Wchodzą nowe orzeczenia o niepełnosprawności: bez terminu ważności dla 150 chorób. Przełomowa zmiana
Na 208 chorób orzeczenia o niepełnosprawności bez terminu ważności LISTA Świadczenia i ulgi na stałe
Lista chorób, które znalazły się w wytycznych dla zespołów orzeczniczych