Prawa wyborcze osób z niepełnosprawnościami w wyborach prezydenckich 2025
Wybory prezydenckie w 2025 roku to kluczowe wydarzenie demokratyczne, w którym każdy obywatel ma prawo uczestniczyć. Osoby z niepełnosprawnościami mogą korzystać z różnych udogodnień, które mają na celu ułatwienie im realizacji prawa wyborczego. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zasady i prawa, które umożliwiają pełny udział w głosowaniu.
Przywileje dla osób z niepełnosprawnościami
Osoby z niepełnosprawnościami w Polsce mają kilka udogodnień, które pomagają im w uczestnictwie w wyborach prezydenckich:
- Materiały wyborcze w języku migowym: Państwowa Komisja Wyborcza (PKW) przygotowuje spoty informacyjne dotyczące wyborów, które są dostępne w Polskim Języku Migowym (PJM) oraz z napisami.
- Dostępność informacji: PKW oraz inne instytucje starają się zapewnić dostępność informacji wyborczych na swoich stronach internetowych, w tym w wersji o podwyższonym kontraście.
- Wsparcie w lokalach wyborczych: W lokalach wyborczych dostępne są różne formy wsparcia, takie jak pomoc tłumacza języka migowego na życzenie oraz możliwość skorzystania z pomocy osoby towarzyszącej.
- Kampanie informacyjne: Polski Związek Głuchych (PZG) aktywnie działa na rzecz zwiększenia dostępności informacji wyborczych dla osób głuchych, zwracając uwagę na konieczność tłumaczenia materiałów wyborczych na język migowy.
- Nakładki na karty do głosowania w alfabecie Braille’a: Lokale wyborcze są wyposażone w nakładki na karty do głosowania, które umożliwiają osobom niewidomym samodzielne oddanie głosu.
- Powiększone karty do głosowania: Dostępne są powiększone karty do głosowania.
- Wsparcie asystenta: Osoby z niepełnosprawnością mogą skorzystać z pomocy asystenta, który pomoże im w procesie głosowania.
- Dostosowane lokale wyborcze: Lokale wyborcze są przystosowane do potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
Prawo do uzyskania informacji o wyborach
Każdy wyborca, w tym osoba z niepełnosprawnością, ma prawo do pełnej informacji na temat wyborów, obejmującej:
- Termin wyborów oraz godziny otwarcia lokali wyborczych,
- Informacje o właściwym okręgu wyborczym,
- Wskazanie lokali przystosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,
- Warunki głosowania i dostępne udogodnienia.
Informacje te można uzyskać telefonicznie, w formie drukowanej lub elektronicznej, co pozwala na łatwy dostęp do niezbędnych danych. W tym celu skontaktuj się z Państwową Komisją Wyborczą.
Państwowa Komisja Wyborcza (PKW) publikuje szczegółowe informacje na temat wyborów, w tym terminy, lokalizacje lokali wyborczych oraz dostępne udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami.
Z Krajowym Biurem Wyborczym można skontaktować się pod numerem telefonu 22 243 03 00 lub za pośrednictwem e-maila [email protected] oraz platformy ePUAP.
Prawo do bezpłatnego transportu
W gminach, gdzie nie funkcjonuje regularny transport publiczny, wyborcy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz seniorzy powyżej 60. roku życia mają prawo do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i z powrotem. Dzięki temu osoby mające trudności z samodzielnym dotarciem do miejsca głosowania, mogą w pełni skorzystać ze swojego prawa wyborczego. Tutaj znajduje się pełna informacja o uprawnieniu do bezpłatnego transportu.
Prawo do głosowania przez pełnomocnika
Osoby z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz seniorzy powyżej 60. roku życia mogą skorzystać z głosowania przez pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być każda osoba posiadająca czynne prawo wyborcze, co oznacza, że może ona oddać głos w imieniu wyborcy, który samodzielnie nie jest w stanie udać się do lokalu wyborczego. Tutaj znajduje się wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania oraz zgoda na przyjęcie pełnomocnictwa do głosowania.
Termin złożenia wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa: do 9 maja 2025 r.
Prawo do głosowania korespondencyjnego
Osoby z niepełnosprawnościami mogą również głosować korespondencyjnie, jeśli zgłoszą taki zamiar we wskazanym terminie. Pakiet wyborczy zawiera:
- Kartę do głosowania,
- Instrukcję dotyczącą prawidłowego oddania głosu,
- Koperty do zwrotu karty wyborczej.
Dzięki tej metodzie osoby z ograniczoną mobilnością mogą uczestniczyć w wyborach bez konieczności wychodzenia z domu. Tutaj znajduje się wniosek o złożenie zamiaru głosowania korespondencyjnego.
Termin zgłoszenia zamiaru głosowania korespondencyjnego: do 5 maja 2025 r.
Lokale wyborcze przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami
Wszystkie lokale wyborcze powinny być dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Oznacza to m.in.:
- Brak barier architektonicznych,
- Odpowiednio dostosowane wejścia i przejścia,
- Możliwość skorzystania z pomocy członków komisji wyborczej.
Jeżeli w danym miejscu nie ma przystosowanego lokalu, wyborca może skorzystać z bezpłatnego transportu do najbliższego odpowiednio przygotowanego lokalu wyborczego.
Kluczowe terminy wyborcze
- Pierwsza tura wyborów: 18 maja 2025 r.
- Ewentualna druga tura wyborów: 1 czerwca 2025 r.
Podsumowanie
Osoby z niepełnosprawnościami mają zapewnione różne formy wsparcia, które umożliwiają im udział w wyborach prezydenckich w 2025 roku. Informacje o wyborach, bezpłatny transport, głosowanie przez pełnomocnika lub korespondencyjne oraz dostosowane lokale wyborcze to kluczowe elementy zapewniające równość i dostępność procesu wyborczego. Każdy obywatel ma prawo do swobodnego i bezpiecznego oddania głosu, niezależnie od swojej sytuacji zdrowotnej czy mobilności.
Potrzebujesz pomocy? Nie wiesz, jak skorzystać z przysługujących Ci praw? Skorzystaj z Pomarańczowego Telefonu Wsparcia Fundacji Avalon.